De meeste mensen zeggen meteen: een jaar heeft 365 dagen. En dat klopt ook, meestal. Toch zijn er uitzonderingen. Want eens in de vier jaar telt een jaar 366 dagen. Dan spreken we van een schrikkeljaar. Dit heeft te maken met de manier waarop we onze kalender hebben ingericht, gebaseerd op de beweging van de aarde. In deze blog lees je hoe dat precies zit, waarom we af en toe een extra dag toevoegen en hoe je weet of een jaar een schrikkeljaar is.
De standaard: 365 dagen in een jaar
Een jaar telt normaal 365 dagen. Dat komt doordat de aarde er ongeveer 365 dagen over doet om één keer rond de zon te draaien. Om precies te zijn duurt dat 365 dagen, 5 uur, 48 minuten en 46 seconden. Omdat we geen halve dagen in onze kalender gebruiken, hebben we gekozen voor jaren van 365 dagen. Zonder aanpassing zouden de seizoenen dan langzaam gaan verschuiven. Na een paar honderd jaar zou de lente niet meer in maart beginnen, maar bijvoorbeeld in mei. Om dat te voorkomen is er een slimme oplossing bedacht: het schrikkeljaar.
Wat is een schrikkeljaar en wanneer komt het voor?
Een schrikkeljaar is een jaar met 366 dagen. Die extra dag komt er bij in februari. In plaats van 28 dagen, heeft die maand dan 29 dagen. Een schrikkeljaar komt bijna altijd om de vier jaar voor. Dit zorgt ervoor dat onze kalender goed blijft aansluiten bij de stand van de zon. De regel is simpel: elk jaartal dat deelbaar is door 4 is een schrikkeljaar. Maar er zijn uitzonderingen. Eeuwjaren zoals 1900 zijn géén schrikkeljaar, tenzij ze ook deelbaar zijn door 400. Het jaar 2000 was daarom wél een schrikkeljaar. Dit systeem zorgt ervoor dat onze kalender in balans blijft.
Wat merk je van een schrikkeldag?
De meeste mensen merken weinig van een schrikkeldag. Alleen wie op 29 februari is geboren, weet hoe bijzonder die dag is. In gewone jaren vieren zij hun verjaardag meestal op 28 februari of 1 maart. Voor bedrijven, scholen en organisaties is het vooral een kwestie van planning. Er komt een extra werkdag of lesdag bij, en dat kan invloed hebben op contracten, salarissen of roosters. Toch is het vooral een mooi voorbeeld van hoe we tijd indelen om onze wereld overzichtelijk te houden. Dankzij het schrikkeljaar blijft alles netjes op zijn plek.
De vraag hoeveel dagen een jaar heeft lijkt simpel, maar het antwoord heeft alles te maken met hoe we de tijd meten. Dankzij de extra dag in een schrikkeljaar klopt onze kalender nog steeds met de natuur. En dat maakt 29 februari tot een klein, maar belangrijk stukje puzzelwerk in onze manier van tellen.
Veelgestelde vragen over schrikkeljaren
Wat is een schrikkeljaar?
Een schrikkeljaar is een jaar met 366 dagen, waarbij februari 29 dagen telt in plaats van 28. Dit zorgt ervoor dat onze kalender klopt met de beweging van de aarde rond de zon.
Wanneer is er sprake van een schrikkeljaar?
Een jaar is een schrikkeljaar als het deelbaar is door 4, behalve eeuwjaren die niet deelbaar zijn door 400. Zo was 2000 wel een schrikkeljaar, maar 1900 niet.
Waarom hebben we schrikkeljaren nodig?
Omdat een jaar eigenlijk iets langer is dan 365 dagen, zorgt een schrikkeljaar ervoor dat de kalender niet gaat verschuiven ten opzichte van de seizoenen. Zonder deze aanpassing zouden bijvoorbeeld lente en herfst langzaam verplaatsen in het jaar.
Wat merk je van een schrikkeldag?
Voor de meeste mensen verandert er niets, behalve voor wie op 29 februari geboren is. Voor organisaties betekent het een extra dag voor planning en administratie.
